Is het beoordelen van PRTR-verslagen een basistaak van een RUD?

De RUD's nemen de uitvoering van de PRTR-taak over van gemeenten en provincies. De PRTR-taak maakt namelijk deel uit van het zogenaamde basistakenpakket van een RUD; het is onderdeel van het milieutoezicht op omgevingsvergunningplichtige inrichtingen (artikel 18.1b Wet milieubeheer en artikel 5.2 Wabo).

Wat houdt de PRTR-taak in?

Het toezicht op de naleving van de EG-verordening PRTR houdt kort gezegd in: Het toezien op een correcte verslaglegging door de vergunningplichtige inrichtingen, door validatie van de gerapporteerde gegevens. Deze inrichtingen dienen jaarlijks vóór 1 april een volledige en betrouwbare rapportage over emissies en afval in te dienen.

De validatie van PRTR-rapportages bestaat uit de volgende onderdelen:

• Toezien op tijdige indiening van de rapportages door de inrichtingen (vóór 1 april).
• Beoordelen van de rapportages van de inrichtingen (vóór 1 juli).
• Toezien op het hebben en correct uitvoeren van een meet- en registratiesysteem, wat de basis vormt voor een volledige en betrouwbare rapportage.

In de Leidraad Milieujaarrapportages is uitgebreid beschreven wat de taak inhoudt en er worden ter ondersteuning van de beoordelende instanties ook hulpmiddelen in aangereikt.

Waarom PRTR?

De milieuverslagen leveren belangrijke informatie over de milieubelasting door de Nederlandse industrie. Deze worden onder meer gebruikt ter informatie van het publiek en voor het voldoen aan (inter)nationale rapportageverplichtingen.

De PRTR-rapportage komt voort uit het verdrag van Aarhus voor de openbaarheid van milieu-informatie. De rapportageverplichtingen die uit het verdrag voortkomen zijn geïmplementeerd en juridisch verankerd in het PRTR-protocol van de VN en in de Europese E-PRTR-verordening. De PRTR-rapportages die bedrijven opstellen in het kader van de Europese PRTR-verordening worden conform de verplichtingen uit het verdrag en de verordening gepubliceerd op de Europese en Nederlandse PRTR-site.

Verder worden met de rapportage gegevens verzameld die nodig zijn om te kunnen voldoen aan een groot aantal andere internationale rapportageverplichtingen, zoals rapportages in het kader van onder meer Kyoto en de Europese luchtkwaliteit richtlijn. Maar ook voor de GCN-kaarten (grootschalige concentratiekaarten Nederland), welke onder meer de basis vormen voor lokale toetsing op luchtkwaliteit bij ruimtelijke-ordeningstrajecten.

Aandachtspunten bij de uitvoering van PRTR

In 2012 heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de uitvoering van de PRTR-taak onderzocht naar aanleiding van reeds in 2009 geconstateerde uitvoeringstekorten. Uit dit onderzoek blijkt onder meer dat de uitvoering van de PRTR-taak vereist dat de organisatie hierop voldoende is toegerust en de beoordelende instantie voldoende aandacht heeft voor deze taken. De omvang van de E-PRTR-toezichtsopgave blijkt belangrijk voor de mate van de kwaliteit en borging van de uitvoering van deze taak. Het ILT-onderzoek laat zien dat de eerder geconstateerde tekortkoming in de uitvoering nog altijd voortduurt. De vorming van RUD's en de hiermee samenhangende centralisatie van de uitvoering van de PRTR-taak zou ertoe moeten leiden dat dit uitvoeringstekort wordt opgelost.

Om de uitvoering van de PRTR-taak goed te organiseren binnen een RUD is het belangrijk rekening te houden met onderstaande punten:

• De piekbelasting in de periode van 1 april tot 1 juli waarin alle rapportages moeten worden beoordeeld.
• Toezicht op het meet- en registratiesysteem waarvoor, op basis van een risicoanalyse, periodiek toezicht moet worden ingericht.
• Beschikbaar hebben van specialistische kennis ter ondersteuning van de beoordeling van de rapportage en het meet- en registratiesysteem. Het gaat hier om specialistische kennis op het gebied van lucht- en wateremissies, afval en juridische zaken.

Het regionaal concentreren van de PRTR-taak bij een gespecialiseerde RUD of het gezamenlijk (door meerdere RUD's) projectmatig uitvoeren van de PRTR-taak zijn keuzes die overwogen kunnen worden om te komen tot een goede uitvoering.

Het laten voortbestaan van het uitvoeringstekort brengt het risico met zich mee dat Europa Nederland hierop zal aanspreken en mogelijk in gebreke stelt. Op grond van de Wet NErpe kan deze sanctie worden doorberekend aan de beoordelende instantie die in gebreke is gebleven.

Praktische zaken t.a.v. RUD's en PRTR

Voor de uitvoering van de PRTR-taak door een RUD is het belangrijk dat een aantal praktische zaken worden geregeld; het gaat onder meer om de volgende punten:

Per inrichting moet eenduidig zijn geregistreerd welke instantie de beoordelende instantie is en dus de beoordeling van de verslagen uitvoert.

• Dit gaat voor nieuwe inrichtingen via de IPPC-applicatie waarin het bevoegd gezag alle IPPC- en E-PRTR-inrichtingen registreert. Op basis van deze registratie worden rechten in het e-MJV-systeem toebedeeld.
• Voor inrichtingen die al deelnemen aan het e-MJV vindt de registratie plaats via de e-MJV-helpdesk.

Om de dienstverlening van de helpdesk goed uit te kunnen voeren is het belangrijk tijdig aan de helpdesk door te geven welke RUD de uitvoering uitvoert, voor welke inrichting en wie de contactpersoon van de RUD is. De correspondentie over de start van het nieuwe verslagjaar en de gebruikersinformatie worden dan naar de juiste RUD gestuurd, zodat de RUD goed voorbereid de PRTR-taak kan uitvoeren.